Liturgie in de Ontmoetingskerk Liturgie in de Ontmoetingskerk Liturgie is het script - en de choreografie - van het spel dat we samen uitvoeren  In de Ontmoetingskerk wisselt de liturgie per liturgische periode. Voor elke Veertigdagentijd, Paastijd, Zomertijd, Herfst, Advent, Epifanie maken we een nieuw liturgieboekje - waarin de orde van dienst is aangepast aan wat deze weken aan de orde is. Soms lezen we - aan de hand van het Oecumenisch Leesrooster - enkele weken uit een bepaald Bijbelboek. Dan bepaalt de inhoud van zo'n Bijbelboek gedurende die periode onze wijze van vieren. Op die manier doen we als gemeente als het ware mee in het verhaal dat we lezen. De liturgie is min of meer het script - en soms ook de choreografie - van het Bijbels spel dat we samen spelen. En al spelend krijgen wij zelf een plaats in het verhaal.  Een overzicht van de liturgieën van de Ontmoetingskerk uit heden en verleden. Klik op de afbeelding om het betreffende liturgieboekje te openen.

Het boek 'namen' gelezen in de honderd dagen rondom Pasen 2020 Het boek 'namen' gelezen in de honderd dagen rondom Pasen 2020

Een kerkzaal die zich voegt naar de liturgie Een kerkzaal die zich voegt naar de liturgie Open Heiligheid - een kerkzaal met een verhaal  ‘Tijdens de Stille Week 2019 hebben we bewust gezocht naar nieuwe inrichtingsmogelijkheden van onze flexibele kerkzaal. Niet 'om het eens anders te doen', maar praktisch zoekend naar kansen om de kerkzaal nóg meer te laten spreken in de viering. In Kerk & Stad van mei 2019 keken we terug op dit experiment. Lees hier het artikel.

lees meer »

Pasen! Pasen! DE NIEUWE PAASKAARS “Ontmoeten” Zoveel verschillende groepen die in onze kerk bij elkaar komen naast de zondagse dienst. Kleine kinderen, jeugd, jonge gezinnen, veertigers, ouderen, alleengaanden en alleenstaanden. In elkaar geïnteresseerd zijn, voor elkaar klaarstaan. De figuren op de kaars raken elkaar!   Je hoort erbij.  De kleuren spreken voor zichzelf. Bedacht door Maike Sikkema Uitvoering Wil Brouwer en Maike Sikkema

Paastijd 2019 in de Ontmoetingskerk Paastijd 2019 in de Ontmoetingskerk Paastijd in de Ontmoetingskerk  In de liturgie van de kerk gaat het er om dat wij deel gaan nemen aan het oude verhaal. Dat wij, al vierend, spelend, een plaats krijgen in het oude verhaal. Maar het verhaal van de Paastijd is wel héél bijzonder... In de Paastijd gedenken we immers de periode dat de Opgestane - als mens! - veertig dagen lang onder ons stervelingen heeft rondgelopen. En in dát wonderlijke verhaal zouden wij, stervelingen van hier en nu, een eigen plaats moeten vinden? Deze, onze, weerstand krijgt in de paasverhalen ondertussen volop ruimte. Ook in het Evangelie kunnen zelfs de mensen uit de nabije kring om Jezus heen de Opgestane maar nauwelijks waarnemen. Denk aan de bezoekers van het lege graf, volledig verward. Denk aan Maria in de tuin, die dacht dat het de tuinman was. Denk aan de Emmaüsgangers die uren met de Opgestane oplopen, al pratend, zonder hem te herkennen. Ja, achteraf… hoe brandde ons hart, terwijl hij tot ons sprak? Denk aan de leerlingen die zich wezenloos schrikken als Jezus ineens in hun midden staat. Raak mij aan, zo spreekt hij. En voor hun ogen eet hij tot hun verbijstering een visje. Zo onvoorstelbaar ‘in levende lijve tastbaar’ staat de gestorvene van Goede Vrijdag ineens midden voor hen, voor ons, in de Paastijd. Een confrontatie met het onvoorstelbare, nauwelijks waar-neembare.

Liturgie in de Ontmoetingskerk Liturgie in de Ontmoetingskerk Een overzicht van de ontwikkelingen in de liturgie in de Ontmoetingskerk Op zondag 20 september 2015 hebben we in een bijzonder feestelijke viering de Ontmoetingskerk geopend. “Hier ligt niets bij voorbaat vast. Hier is alles mogelijk”, zo werd in die eerste viering gezegd. Inmiddels zijn we anderhalf jaar en zeer vele kerkdiensten verder. In dit overzicht kijken we terug op ruim anderhalf jaar samen vieren op zondagmorgen in de Ontmoetingskerk. We kijken terug op algemene tradities die we hebben voortgezet.  We kijken terug op de beslissingen die we in het begin snel en spontaan genomen hebben, omdat de nieuwe samengestelde gemeente én het nieuwe gebouw vroegen om ook een nieuwe start. En we kijken vooral terug op de ontwikkelingen die sinds die start in september 2015 hebben plaatsgevonden in onze liturgie. Wat zochten we, wat vonden we onderweg?

'Onze Vader' in de nieuwe vertaling 'Onze Vader' in de nieuwe vertaling Onze Vader in de hemel… Het ‘Onze Vader’ bidden we in de kerkdiensten van de Ontmoetingskerk in de versie van de Nieuwe Bijbel Vertaling (NBV). Dit ‘Onze Vader’ klinkt op verschillende punten anders dan het oude. Vooral omdat in de vertaling van 2004 een aantal verbeterde vertaalinzichten uit de afgelopen 400 jaar is verwerkt. Tevens is de gebruikte taal meer ‘van onze tijd’. Door deze vertaling ook in onze kerkdiensten te gebruiken blijft ons gebed bovendien verbonden met de tekst van de Bijbel waaruit we elke zondag lezen.  Zie 'lees meer' voor onze motivatie, en voor een overzicht van de belangrijkste pro's en contra's van de NBV-vertaling

lees meer »

Gedachtenis op zondagmorgen Gedachtenis op zondagmorgen Aan het begin van de viering op zondagmorgen gedenken wij de gestorvenen van de voorbije week. Het is een zeer kostbaar moment, waar wij zo zorgvuldig mogelijk vorm aan proberen te geven. Leer hier meer over de manier waarop wij dit doen.

lees meer »

Veertigdagentijd 2019 in de Ontmoetingskerk Veertigdagentijd 2019 in de Ontmoetingskerk “Zoek het goede, niet het kwade. Dan zullen jullie leven, en dan zal de HEER, de God van de hemelse machten, met jullie zijn, zoals jullie altijd zeggen. Haat het kwade, heb het goede lief en zorg dat er recht gedaan wordt in de poort. Misschien zal dan de HEER, de God van de hemelse machten, genade schenken aan wie er overgebleven zijn van Jozefs volk.” Amos 5, 14-15 – Lezing van Aswoensdag

Epifanie 2019 in de Ontmoetingskerk Epifanie 2019 in de Ontmoetingskerk Een lange Epifanie met Lucas  Deze tijd heet op de liturgische kalender de tijd van ‘Epifanie’. Epifanie betekent letterlijk ‘verschijning van de Heer’ en is altijd verbonden met het verhaal van de Magiërs uit het Oosten, uit Matteüs. Maar de zondagen daarna, tot aan de Veertigdagentijd die op 6 maart begint, lezen we dit jaar uit het Evangelie van Lucas. We vinden hier verrassende teksten, die vaak anders zijn dan in de andere evangeliën. Opvallend is dat Jezus hier heel ‘hoog’ wordt neergezet. Sterker nog, Hij zet zichzelf ‘hoog’ neer. Het begint bij de doop in de Jordaan, waar Jezus zelf om verzoekt. De hemel gaat open, en duif daalt neer en een stem klinkt: ‘Jij bent mijn geliefde Zoon, in jou vind ik vreugde.’ Maar dit gaat dóór bij Lucas. Jezus komt in de synagoge en leest uit de boekrol voor uit Jesaja: ‘de Geest van de Heer rust op mij’. Hij plaatst zichzelf vervolgens in de rol van Elia. Maar de mensen in Nazareth pruimen dit niet, waarop Jezus zegt dat profeten in eigen land niet worden geëerd. Hij roept de discipelen met een wonderdaad – en niet zoals in de andere evangeliën ‘gewoon’ terwijl hij langs het water liep. En vervolgens preekt Hij met groot gezag: ‘Heb je vijanden lief’, ‘keer de andere wang toe’, ‘wees barmhartig’, ‘oordeel niet’. En hij besluit (op de laatste zondag): ‘wie naar mij luistert, bouwt zijn huis op een sterk fundament’. Het spannende van deze Epifaniëntijd is, dat bijna al deze Lucas-teksten niet voorkomen bij de andere Evangelisten. Duitse Bijbelwetenschappers hebben daar een mooi woord voor: ‘Lukanisches Sondergut’.  En hoe komt Jezus uit deze bijzondere Lucas-passages naar voren? Vooral als profeet. Als een profeet met groot, hemels gezag, in de lijn van de geschriften van het volk Israël, maar net zo goed ook bestemd voor de niet-joden onder de christenen. In de liturgie van Epifanie 2019 wordt de ontmoeting met dit hemels gezag het meest voelbaar in het Gloria. In feite klinkt in het Gloria de engelenzang van de kerstnacht door: Glorie aan God. Maar deze weken op een nieuwe melodie. Verrassend, en ook onwennig. En gaandeweg worden we geroepen om deze melodie ook nog eens tot een heuse canon uit te bouwen. De enige weg is dan… vertrouwen, volgen... je gewoon maar overgeven aan de weg die de canon gaat. Waar we deze weken, daartoe aangespoord door de engelen van de kerstnacht,  ruimte maken voor het Gloria, daar zal in de Veertigdagentijd, die volgt op de Epifanie, de nadruk liggen op het Kyrie. Maar dat duurt nog even. Pasen valt laat dit jaar.

Openbaring gelezen tijdens Voleinding en Advent Openbaring gelezen tijdens Voleinding en Advent ‘Openbaring’ gelezen tijdens de zondagen van de Voleinding en de Advent 2018 Weinig periodes uit het kerkelijk jaar kennen zo’n vertrouwde eigenheid als de periode van de Advent. Toch zijn de vier Adventszondagen zoals we die tegenwoordig kennen eigenlijk pas een latere ontwikkeling in de geschiedenis van de kerk. Dat kan je nog steeds merken aan de vergaande overeenkomst tussen de lezingen van de laatste zondagen van het kerkelijk jaar en die van het begin van de Advent. De grens tussen de ‘zondagen van de Voleinding’ en de ‘zondagen van de Advent’ is dan ook veel minder hard dan termen als ‘laatste zondag van het kerkelijk jaar’ en ‘begin van een nieuw kerkelijk jaar’ (met een nieuw Evangelie – Lucas komend jaar - waaruit we een jaar lang zullen lezen) ons doen geloven.  Om eens één keer de éénheid van Voleinding en Advent voluit te ervaren stellen de makers van het leesrooster voor, om acht zondagen lang het boek Openbaring van Johannes te lezen: Vier zondagen van de Voleinding, en vier zondagen van de Advent.  In de Ontmoetingskerk doen we mee, en wel helemaal! Met – voor één keer - één liturgie voor de zondagen van de Voleinding én de zondagen van de Advent. En deze liturgie laten we stevig kleuren door de beelden uit de lezing van Openbaring.  Daarmee begeven we ons al vierend - in zekere zin - naar de hemel. Om vanuit de hemel te kijken naar onze aarde. In de hemel geldt een andere tijd, Gods tijd, zo zullen we ontdekken. Gods tijd is gericht op ‘het nieuwe Jeruzalem’, eens en vooral de tranen van de ogen gewist, op eeuwig recht. Maar Gods tijd is niet een tijd die komt ná onze aardse tijd… Het is een tijd die nu al aanwezig is, náást onze aardse tijd.  Gods tijd zo dichtbij, dat zet onze aardse tijd geweldig onder druk. In dát perspectief wordt de laatste ernst van alle dingen zichtbaar. Dát is het kernbesef van de liturgische periode die nu voor ons ligt. In de meest fantastische beelden beschrijft Johannes deze spanning. Maar centraal in al deze beelden staat een Lam, dat alle aardse spanning uithoudt… en uiteindelijk wegdraagt.  Tot dát Lam wordt in de hemel gebeden en gezongen. En wij op aarde bidden en zingen deze weken met de hemel mee: Heilig, heilig, heilig. Door alle spanning van leven en samenleven heen verbindt ons dit gebed en deze zang met Gods goede toe-komst - voor onze aarde.

Zomer 2018-II - Daniël lezen in de zomer Zomer 2018-II - Daniël lezen in de zomer Zomerzondagen in de Ontmoetingskerk Lezing van het boek Daniël Deze zomer lezen we in de Ontmoetingskerk het boek Daniël. En daarmee verblijven we zeven weken lang in Babel! Babel functioneert in de bijbelse verhalen als het land waar men niet meer weet wat goed is. Waar alle sporen van het bijbelse visioen van hoop op een andere, menselijker wereld zijn uitgewist. Babel is het land waar men de schouders ophaalt als de rechtstaat wordt bedreigd. Het is het land waar mensen zijn gaan wennen aan onrecht.  Dit Babel denkt de jonge Daniël van alles te kunnen beroven, zelfs van zijn naam. Maar één ding kan Babel hem niet ontnemen en dat is het bevrijdende visioen van de tora waar hij mee leeft. Dat visioen zit in zijn hart en houdt hem scherp.  Vakantielectuur, waarin we heerlijk mogen dromen van verre streken? Nou nee. Het verhaal van Daniël komt actueel dichtbij. Het wil ons wakker maken voor wat er deze dagen gebeurt. Als verhaal van protest en troost.

Job aan het begin van de zomer 2018 Job aan het begin van de zomer 2018 De zondagen na Pinksteren tot het begin van de zomer in de Ontmoetingskerk te Enschede  Na Pinksteren (eigenlijk na ‘Trinitatis’) lezen we vijf zondagen uit het boek Job. Waarom Job? Om ruimte te maken voor meer ‘pastorale vieringen’, zo lichten de roostermakers hun keuze toe. “Want de Bijbel is niet het bezit van de theologen, maar van de mensen die ermee leven of er misschien helemaal niet mee leven maar die zich er niettemin in herkennen, bijvoorbeeld in Job op de mesthoop die met potscherven zijn zweren krabt”. Er is vaak gezegd dat de kern van het boek Job de zgn. ‘theodicee’ is: een verklaring van de paradox dat naast een rechtvaardige en almachtige God het kwaad zo alomtegenwoordig kan bestaan en mensen zo doet lijden.  Deze problematiek speelt inderdaad ruimschoots in het boek. Maar het boek Job is alles behalve een antwoord op of een verklaring van deze paradox. Het boek is ook geen ‘theologie’, laat staan een ‘dogmatische verhandeling’.  Wat we in dit bijzondere boek aantreffen is steeds een kwetsbaar en geschonden mens. En deze geschonden mens neemt het woord, en richt zich in zijn klacht tot de Eeuwige. Protest! Het klopt niet, God!  Job klaagt de Eeuwige liever aan, dan dat hij de ongerijmdheden aanvaardt door de Eeuwige stichtelijk te verraden in een kloppende verklaring (zoals zijn ‘vrienden’ doen). En precies daar vindt hij de Eeuwige naast zich.

Epifanie 2018 Epifanie 2018 Epifanie 2018 - Over tot de orde van… de hedendaagse oecumene Deze weken beleven we een bijzonder kruispunt: Ongeveer een jaar geleden, op zondag ‘Septuagesima’ 2017 (dat viel op 12 februari), zijn we immers begonnen met een jaar lang Bijbel-lezen volgens het leesrooster dat Luther in zijn tijd gebruikte. Met een kleine zomerpauze hebben we deze Lutherse jaarorde het hele jaar volgehouden. Een heel kerkelijk jaar, om precies te zijn. Want zondag 28 januari 2018 zou het weer ‘Septuagesima’ zijn - de derde zondag voorafgaand aan de Veertigdagentijd (het begin van de zgn. ‘Voorvasten’) – waarmee het kerkelijk jaar dus rond zou zijn. Op die zondag keren wij daarom weer terug tot het ‘Oecumenisch Leesrooster’ dat wereldwijd in de kerk van onze tijd wordt gelezen. Vanaf 28 januari zal daarmee dit jaar het Marcus-evangelie richtinggevend zijn in onze vieringen. Om te beginnen dus nog twee zondagen volgens het Luthers rooster. Ter afronding van een bijzonder kerkelijk Lutherjaar. Een klein beetje ‘Luther’ klinkt daarom nog door in deze liturgie. Met name in het inmiddels bekende drempelgebed, dat we speciaal voor het Lutherjaar schreven. Een gebed dat onze viering hier en nu verbindt met de kerk van alle eeuwen en alle plaatsen. Ook en heel bewust met de kerk van Luther dus. En heel symbolisch komt tot 21 januari nog even die prachtige Lutherburcht terug op de pastorale tafel. Met dat kleine poppetje… dat die grote man symboliseert. Als klein eerbetoon… in een besef van grote dankbaarheid.

Adventsliturgie Adventsliturgie Advent – je laten meenemen in de komst (advent) van de Messias  “Komst” betekent Advent. In het tijdens dit Lutherjaar gevolgde Luthers Leesrooster wordt die komst zeer beeldend uitgedrukt. Tijdens de eerste Adventszondag lezen we namelijk het verhaal van de Intocht van Jezus in Jeruzalem. Er kómt werkelijk iemand binnengereden. Het lijkt wel Palmzondag! Maar hoe anders klinkt het Evangelie van de Intocht nu, te midden van allerlei lezingen over verschrikking en dreiging die niet alleen naar het einde van het kerkelijk jaar toe klonken, maar die zélfs nog klinken op de tweede Adventszondag? Eens te meer wordt tijdens de eerste Adventszondag de reden van alle onrust duidelijk: De ‘tekenen aan zon en maan en sterren’ en het ‘sidderen van de volken’ zijn het gevolg van deze ‘komst’, van deze intocht in onze wereld. Het mag dan klein en onaanschouwelijk lijken - een ezelsruiter, een kind in een kribbe - het zal alles in deze wereld veranderen. Geen steen blijft op de andere. Geen macht blijft overeind.

Herfst! Herfst! De zondagen van de herfst in Ontmoetingskerk te Enschede Nog steeds vieren we het Lutherjaar – juist in deze herfst, rondom Hervormingsdag. Maar zoals afgesproken in de evaluatie met de gemeente vlak voor de zomer, gebruiken we de rest van het jaar niet meer de (wel erg behoudende) ‘Lutherliturgie’. We concludeerden toen: We hoeven niet door met de ‘Lutherliturgie’… om te bewijzen dat het project goed geweest is voor ons. Wel lezen we deze herfst verder volgens het Lutherse leesrooster. En de mooiste momenten uit de Lutherliturgie geven we met graagte ook in deze herfstliturgie een plaats.

Een zomer met ester Een zomer met ester Na vier maanden 'liturgische hoogspanning' met onze Lutherliturgie (zie hieronder) doen we het tijdens de zomerzondagen heerlijk rustig aan. We lezen het boek Ester. En vieren op daarbijpassende zomerse wijze.  Klik op het liturgieboekje om de liturgie van deze  zomerweken te bekijken.

Vieren met Luther Vieren met Luther In het kader van het Lutherjaar 2017 lezen we vanaf zondag Septuagesima - 12 februari 2017 - volgens het Luthers Leesrooster.  De liturgie voor deze periode is afgestemd op de lezingen. Het boekje voor deze 'zeer - liturgische' liturgie bevat aan het eind een toelichting bij een groot aantal liturgische elementen. De toelichting laat zich lezen als een mini-cursus liturgie...

Oecumenisch Leesrooster Oecumenisch Leesrooster Uitzonderingen daargelaten - bijvoorbeeld onze zomer-cycli - volgen we in de vieringen van de Ontmoetingskerk het 'Oecumenisch Leesrooster'. Dit leesrooster wordt uitgegeven door de Nederlandse Raad van Kerken. Dit leesrooster wordt in vele kerken in Nederland gevolgd. Via dit leesrooster vieren we mee met de kerk wereldwijd. Het rooster vormt tevens de basis van het rooster van 'Kind op Zondag'. Jaaroverzichten 2013 - 2022 Achtergrondinformatie over het Oecumenisch Leesrooster

lees meer »