Protestantse Gemeente Enschede

» Kerkdiensten » Zondagmorgenviering » Liturgie in de Ontmoetingskerk

Epifanie 2019 in de Ontmoetingskerk Epifanie 2019 in de Ontmoetingskerk Een lange Epifanie met Lucas Deze tijd heet op de liturgische kalender de tijd van ‘Epifanie’. Epifanie betekent letterlijk ‘verschijning van de Heer’ en is altijd verbonden met het verhaal van de Magiërs uit het Oosten, uit Matteüs. Maar de zondagen daarna, tot aan de Veertigdagentijd die op 6 maart begint, lezen we dit jaar uit het Evangelie van Lucas. We vinden hier verrassende teksten, die vaak anders zijn dan in de andere evangeliën. Opvallend is dat Jezus hier heel ‘hoog’ wordt neergezet. Sterker nog, Hij zet zichzelf ‘hoog’ neer. Het begint bij de doop in de Jordaan, waar Jezus zelf om verzoekt. De hemel gaat open, en duif daalt neer en een stem klinkt: ‘Jij bent mijn geliefde Zoon, in jou vind ik vreugde.’ Maar dit gaat dóór bij Lucas. Jezus komt in de synagoge en leest uit de boekrol voor uit Jesaja: ‘de Geest van de Heer rust op mij’. Hij plaatst zichzelf vervolgens in de rol van Elia. Maar de mensen in Nazareth pruimen dit niet, waarop Jezus zegt dat profeten in eigen land niet worden geëerd. Hij roept de discipelen met een wonderdaad – en niet zoals in de andere evangeliën ‘gewoon’ terwijl hij langs het water liep. En vervolgens preekt Hij met groot gezag: ‘Heb je vijanden lief’, ‘keer de andere wang toe’, ‘wees barmhartig’, ‘oordeel niet’. En hij besluit (op de laatste zondag): ‘wie naar mij luistert, bouwt zijn huis op een sterk fundament’. Het spannende van deze Epifaniëntijd is, dat bijna al deze Lucas-teksten niet voorkomen bij de andere Evangelisten. Duitse Bijbelwetenschappers hebben daar een mooi woord voor: ‘Lukanisches Sondergut’. En hoe komt Jezus uit deze bijzondere Lucas-passages naar voren? Vooral als profeet. Als een profeet met groot, hemels gezag, in de lijn van de geschriften van het volk Israël, maar net zo goed ook bestemd voor de niet-joden onder de christenen. In de liturgie van Epifanie 2019 wordt de ontmoeting met dit hemels gezag het meest voelbaar in het Gloria. In feite klinkt in het Gloria de engelenzang van de kerstnacht door: Glorie aan God. Maar deze weken op een nieuwe melodie. Verrassend, en ook onwennig. En gaandeweg worden we geroepen om deze melodie ook nog eens tot een heuse canon uit te bouwen. De enige weg is dan… vertrouwen, volgen... je gewoon maar overgeven aan de weg die de canon gaat. Waar we deze weken, daartoe aangespoord door de engelen van de kerstnacht, ruimte maken voor het Gloria, daar zal in de Veertigdagentijd, die volgt op de Epifanie, de nadruk liggen op het Kyrie. Maar dat duurt nog even. Pasen valt laat dit jaar.
terug