di 21 november 2017

Credogesprek - Passus, sub Pontio Pilato crucifixus

Thema van de Credoviering (Credo = geloofsbelijdenis) van 19 november en het Credogesprek van 21 november (19.30u) is: ‘Die geleden heeft, onder Pontius Pilatus werd gekruisigd’.
Het bijzondere is dat de formulering ‘die geleden heeft’ een latere toevoeging is. Blijkbaar moest door de volwassen wordende kerk extra worden onderstreept dat de gekruisigde Jezus ‘lijdend voorwerp’ was. Daarbij gaat het in dat woord ‘lijden’ van het Credo niet zo zeer om pijn en verdriet (zoals bijv. - ten onrechte!!! -  in Mel Gibsons film The Passion of the Christ wordt gesuggereerd). Het Griekse woord voor ‘lijden’ is ‘Paschein’, waar ons woord ‘passief’ van afstamt. Het is het tegengestelde van ‘iets zelf doen’. Naast de goddelijke almacht uit het begin van het Credo belijden we hier dus zogezegd de goddelijke onmacht. En als je het zó formuleert, dan begrijp je dat het dogma van het ‘lijden’ bepaald niet onomstreden is geweest in de kerkgeschiedenis. Heel veel vroomheid loopt stuk op het beeld van een passieve, lijdende god…
Daar - én natuurlijk ook over die wonderlijke vermelding van een uiterst bedenkelijke Romeinse ambtenaar midden in het Credo - denken we over door, in de november-Credoviering. En niettegenstaande deze ogenschijnlijk pittige inhoudelijke kost, zoeken we ook deze keer in de vormgeving van de credodienst juist heel veel vrijheid en ruimte. Credovieringen staan immers bij uitstek óók voor nieuwe creativiteit. Voor prachtige klanken, en inspirerende beelden, en rijke poëzie, waarmee we het geheim omcirkelen… waar uiteindelijk het Credo ten diepste voor staat.